Крестовики

Материал из Википедии — свободной энциклопедии
Крестовики
Обыкновенный крестовик
Обыкновенный крестовик
Научная классификация
Домен:
Пауки-кругопряды
Подсемейство:
Международное научное название
Araneus Clerck, 1758
Araneus circe
Завершающий этап строительства новой сети

Крестовики

Araneidae
).

Описание

На верхней стороне имеются белые или светло-бурого цвета пятна, образующие крест. Он служит для отпугивания животных. В случае опасности паук может свернуться и притвориться мёртвым.

Обитание

Существует более 600 видов крестовиков, на территории России и СНГ из них насчитывается от 27 до 30 видов.

Питание

Крестовик питается, как и многие паукообразные, используя паутину. Сидит он не только в своих «пещерках», но и в центре паутины, а также рядом с ней. Пищеварение внешнее — как и все пауки, сам переваривать не может. Поэтому запускает в тело жертвы свои пищеварительные соки. Пока жертва закутана в паутину, она переваривается. Пауку остаётся выпить получившийся питательный раствор.

Предпочитает мелких насекомых.

Паутина

Обычно поселяется в кронах деревьев, между ветвями устраивает ловчие сети, а из листьев делает себе убежище. Типичные для него колесовидные тенёта сразу обращают на себя внимание при посещении леса, сада или запущенной рощи. Иногда паутинную сеть можно обнаружить среди кустарниковых зарослей или под карнизами и в переплётах оконных рам заброшенных строений.

В естественных условиях ловчая сеть паука занимает гораздо больше места, чем это необходимо для него при содержании в неволе. Пауки-крестовики через каждые один-два дня разрушают паутину и ткут новую, так как ловчая сеть приходит в негодность от попадания в неё не только мелких насекомых, но и крупных, от которых паук освобождается, обрывая вокруг неподходящей добычи паутинные нити.

Построение новой сети происходит обычно по ночам, а к утру она бывает уже готова для поимки насекомых. Такая суточная активность представляет собой пример целесообразного поведения паука, так как врагов у него по ночам становится меньше: насекомоядные птицы спят, а для других он в темноте не виден. Несмотря на отсутствие света, постройка новой сети ночью осуществляется весьма успешно, так как паук руководствуется в своей работе не зрением, а чувством осязания.

Сеть взрослой самки паука-крестовика имеет строго определённое число радиусов и спиралей клейких нитей и постоянное расстояние между соседними витками. Так, например, установлено, что в её ловчей сети имеется 39 радиусов, 35 витков спирали и 1245 точек прикрепления радиусов к спирали. Наблюдаемый автоматизм строительного инстинкта паука есть результат запрограммированного всего комплекса движений в нервной системе, который закреплён генетически в наследственности, а потому свойствен всем особям. Отсюда становится понятно, почему молодые паучки умеют строить паутинную сеть и ловить добычу подобно взрослым.

Охота

Мухи или другие насекомые прилипают к паутине, паук улавливает вибрацию сети и умертвляет добычу укусом ядовитых хелицер.

Паук боится подлетающих к нему ос и мух, откладывающих яйца на живые объекты. Так, например, к врагам паука можно отнести муху Melanophora roralis, которая пользуется неподвижностью паука, поджидающего добычу в состоянии скрытой активности, садится на его спину и моментально откладывает яйцо в тело своей жертвы. Если бы муха попалась в паутину, она погибла бы, но её поведение исключает такой исход.

Токсичность

Яд токсичен для беспозвоночных и позвоночных животных. В составе яда имеется термолабильный гемолизин (гемотоксин), действующий на эритроциты кролика, крысы, мыши, человека, тогда как эритроциты морской свинки, лошади, овцы и собаки к нему устойчивы. Термостабильный нейротоксический компонент яда имеет Мr~1000. Нейротоксин блокирует синаптическую передачу через ацетилхолиновые и глутаматные синапсы позвоночных и беспозвоночных животных. На культуре нейронов спинного мозга яд оказывает начальное возбуждающее действие на рецепторы, чувствительные к глутамату и аспартату, с последующей десенситизацией. Полный блок нервно-мышечной передачи у саранчи развивается через 35 мин., а у лягушки — через 15 мин. после добавления в омывающий раствор гомогената ядовитых желёз паука в конечной концентрации 2 железы в 2 мл. На синапсы позвоночных яд действует обратимо в отличие от необратимого эффекта на синаптический аппарат беспозвоночных. Этот паук способен прокусить кожу человека, однако количество яда, которое он впрыскивает, практически безобидно. Боль слабая, быстро проходящая.

Размножение

Пауки — раздельнополые животные. Самки обычно значительно крупнее самцов. После спаривания самец погибает (часто будучи съеденным), а самка плетёт из паутины кокон для яиц. Яйца откладываются осенью. Они заключены в плотный кокон, который самка подвешивает в укромном месте: за отставшей корой, в щелях и т. п. Отложив яйца в кокон, она некоторое время носит его на себе, а затем прячет в безопасном месте. Через определённое время появляются ювенильные пауки. Это происходит весной. Половая зрелость молодняка достигается к концу лета, после чего самка погибает.

Неудачное спаривание обыкновенных крестовиков

Виды

В роде крестовиков 621 вид по данным каталога Catalogue of Life[2]:

  1. Araneus aballensis
  2. Araneus abeicus
  3. Araneus abigeatus
  4. Araneus acachmenus
  5. Araneus acolla
  6. Araneus acrocephalus
  7. Araneus acronotus
  8. Araneus acropygus
  9. Araneus acuminatus
  10. Araneus acusisetus
  11. Araneus adiantiformis
  12. Araneus adjuntaensis
  13. Araneus aethiopicus
  14. Araneus aethiopissa
  15. Araneus affinis
  16. Araneus agastus
  17. Araneus akakensis
  18. Araneus aksuensis
  19. Araneus albabdominalis
  20. Araneus albiaculeis
  21. Araneus albidus
  22. Araneus albilunatus
  23. Araneus albomaculatus
  24. Araneus alboquadratus
  25. Araneus albotriangulus
  26. Araneus alboventris
  27. Araneus alhue
  28. Araneus allani
  29. Araneus alsine
  30. Araneus altitudinum
  31. Araneus amabilis
  32. Araneus amblycyphus
  33. Araneus amygdalaceus
  34. Araneus ana
  35. Araneus anantnagensis
  36. Araneus anaspastus
  37. Araneus anatipes
  38. Araneus ancurus
  39. Araneus andrewsi
  40. Araneus anguinifer
  41. Araneus anjonensis
  42. Araneus annuliger
  43. Araneus annulipes
  44. Araneus apache
  45. Araneus apicalis
  46. Araneus apiculatus
  47. Araneus apobleptus
  48. Araneus appendiculatus
  49. Araneus apricus
  50. Araneus aragua
  51. Araneus aralis
  52. Araneus arenaceus
  53. Araneus arfakianus
  54. Araneus arganicola
  55. Araneus argentarius
  56. Araneus arizonensis
  57. Araneus asiaticus
  58. Araneus aubertorum
  59. Araneus aurantiifemuris
  60. Araneus auriculatus
  61. Araneus axacus
  62. Araneus badiofoliatus
  63. Araneus badongensis
  64. Araneus bagamoyensis
  65. Araneus baicalicus
  66. Araneus balanus
  67. Araneus bandelieri
  68. Araneus bantaengi
  69. Araneus bargusinus
  70. Araneus basalteus
  71. Araneus bastarensis
  72. Araneus baul
  73. Araneus beebei
  74. Araneus beijiangensis
  75. Araneus biapicatifer
  76. Araneus bicavus
  77. Araneus bicentenarius
  78. Araneus bigibbosus
  79. Araneus bihamulus
  80. Araneus bilunifer
  81. Araneus bimaculicollis
  82. Araneus bimini
  83. Araneus biprominens
  84. Araneus bipunctatus
  85. Araneus bispinosus
  86. Araneus bivittatus
  87. Araneus blaisei
  88. Araneus blochmanni
  89. Araneus blumenau
  90. Araneus boerneri
  91. Araneus boesenbergi
  92. Araneus bogotensis
  93. Araneus boneti
  94. Araneus bonsallae
  95. Araneus borealis
  96. Araneus boreus
  97. Araneus bosmani
  98. Araneus braueri
  99. Araneus brisbanae
  100. Araneus bryantae
  101. Araneus bufo
  102. Araneus caballo
  103. Araneus calusa
  104. Araneus camilla
  105. Araneus canacus
  106. Araneus canalae
  107. Araneus caplandensis
  108. Araneus carabellus
  109. Araneus carchi
  110. Araneus cardioceros
  111. Araneus carimagua
  112. Araneus carnifex
  113. Araneus carroll
  114. Araneus castilho
  115. Araneus catillatus
  116. Araneus catospilotus
  117. Araneus caudifer
  118. Araneus cavaticus
  119. Araneus celebensis
  120. Araneus cercidius
  121. Araneus cereolus
  122. Araneus chiapas
  123. Araneus chiaramontei
  124. Araneus chingaza
  125. Araneus chunhuaia
  126. Araneus chunlin
  127. Araneus cingulatus
  128. Araneus circe
  129. Araneus circellus
  130. Araneus circulissparsus
  131. Araneus circumbasilaris
  132. Araneus coccinella
  133. Araneus cochise
  134. Araneus cohnae
  135. Araneus colima
  136. Araneus colubrinus
  137. Araneus compsus
  138. Araneus comptus
  139. Araneus concepcion
  140. Araneus concoloratus
  141. Araneus corbita
  142. Araneus corporosus
  143. Araneus corticaloides
  144. Araneus corticarius
  145. Araneus crinitus
  146. Araneus crispulus
  147. Araneus cristobal
  148. Araneus cuiaba
  149. Araneus cyclops
  150. Araneus cylindriformis
  151. Araneus cyrtarachnoides
  152. Araneus daozhenensis
  153. Araneus dayongensis
  154. Araneus decaisnei
  155. Araneus decentellus
  156. Araneus decolor
  157. Araneus decoratus
  158. Araneus demoniacus
  159. Araneus depressatulus
  160. Araneus desierto
  161. Araneus detrimentosus
  162. Araneus diabrosis
  163. Araneus diadematoides
  164. Araneus dianiphus
  165. Araneus diffinis
  166. Araneus dimidiatus
  167. Araneus diversicolor
  168. Araneus doenitzellus
  169. Araneus dofleini
  170. Araneus dospinolongus
  171. Araneus dreisbachi
  172. Araneus drygalskii
  173. Araneus ealensis
  174. Araneus eburneiventris
  175. Araneus ejusmodi
  176. Araneus elatatus
  177. Araneus elizabethae
  178. Araneus ellipticus
  179. Araneus elongatus
  180. Araneus emmae
  181. Araneus enucleatus
  182. Araneus enyoides
  183. Araneus excavatus
  184. Araneus expletus
  185. Araneus exsertus
  186. Araneus falcatus
  187. Araneus fastidiosus
  188. Araneus favorabilis
  189. Araneus faxoni
  190. Araneus fengshanensis
  191. Araneus ferganicus
  192. Araneus ferrugineus
  193. Araneus fictus
  194. Araneus finneganae
  195. Araneus fishoekensis
  196. Araneus fistulosus
  197. Araneus flagelliformis
  198. Araneus flavisternis
  199. Araneus flavopunctatus
  200. Araneus flavosellatus
  201. Araneus flavosignatus
  202. Araneus flavus
  203. Araneus floriatus
  204. Araneus formosellus
  205. Araneus frio
  206. Araneus fronki
  207. Araneus frosti
  208. Araneus fulvellus
  209. Araneus fuscinotus
  210. Araneus gadus
  211. Araneus galero
  212. Araneus gazerti
  213. Araneus geminatus
  214. Araneus gemma
  215. Araneus gemmoides
  216. Araneus gerais
  217. Araneus gestrellus
  218. Araneus gestroi
  219. Araneus gibber
  220. Araneus ginninderranus
  221. Araneus goniaeoides
  222. Araneus goniaeus
  223. Araneus graemii
  224. Araneus granadensis
  225. Araneus granti
  226. Araneus gratiolus
  227. Araneus groenlandicola
  228. Araneus grossus
  229. Araneus guandishanensis
  230. Araneus guatemus
  231. Araneus guerrerensis
  232. Araneus guessfeldi
  233. Araneus gundlachi
  234. Araneus gurdus
  235. Araneus guttatus
  236. Araneus guttulatus
  237. Araneus habilis
  238. Araneus haematomerus
  239. Araneus hamiltoni
  240. Araneus hampei
  241. Araneus haploscapellus
  242. Araneus haruspex
  243. Araneus herbeus
  244. Araneus hierographicus
  245. Araneus himalayanus
  246. Araneus hirsti
  247. Araneus hirsutulus
  248. Araneus hispaniola
  249. Araneus holzapfelae
  250. Araneus horizonte
  251. Araneus hortensis
  252. Araneus hoshi
  253. Araneus hotteiensis
  254. Araneus huahun
  255. Araneus hui
  256. Araneus huixtla
  257. Araneus humilis
  258. Araneus idoneus
  259. Araneus iguacu
  260. Araneus illaudatus
  261. Araneus indistinctus
  262. Araneus inquietus
  263. Araneus interjectus
  264. Araneus inustus
  265. Araneus iriomotensis
  266. Araneus isabella
  267. Araneus ishisawai
  268. Araneus iviei
  269. Araneus jalisco
  270. Araneus jamundi
  271. Araneus juniperi
  272. Araneus kalaharensis
  273. Araneus kapiolaniae
  274. Araneus karissimbicus
  275. Araneus kerr
  276. Araneus kirgisikus
  277. Araneus kiwuanus
  278. Araneus klaptoczi
  279. Araneus koepckeorum
  280. Araneus komi
  281. Araneus kraepelini
  282. Araneus lacrymosus
  283. Araneus ladschicola
  284. Araneus lamperti
  285. Araneus lancearius
  286. Araneus lanio
  287. Araneus lateriguttatus
  288. Araneus lathyrinus
  289. Araneus latirostris
  290. Araneus leai
  291. Araneus lechugalensis
  292. Araneus legonensis
  293. Araneus lenkoi
  294. Araneus lenzi
  295. Araneus leones
  296. Araneus liae
  297. Araneus liber
  298. Araneus liberalis
  299. Araneus liberiae
  300. Araneus licenti
  301. Araneus lineatipes
  302. Araneus lineatus
  303. Araneus linshuensis
  304. Araneus lintatus
  305. Araneus linzhiensis
  306. Araneus lithyphantiformis
  307. Araneus lixicolor
  308. Araneus loczyanus
  309. Araneus lodicula
  310. Araneus longicaudus
  311. Araneus luteofaciens
  312. Araneus lutulentus
  313. Araneus macacus
  314. Araneus macleayi
  315. Araneus madagascaricus
  316. Araneus mamillanus
  317. Araneus mammatus
  318. Araneus mangarevoides
  319. Araneus margaritae
  320. Araneus margitae
  321. Araneus mariposa
  322. Araneus marmoreus
  323. Araneus marmoroides
  324. Araneus masculus
  325. Araneus masoni
  326. Araneus mastersi
  327. Araneus matogrosso
  328. Araneus mauensis
  329. Araneus mayumiae
  330. Araneus mazamitla
  331. Araneus mbogaensis
  332. Araneus memoryi
  333. Araneus mendoza
  334. Araneus menglunensis
  335. Araneus meropes
  336. Araneus mertoni
  337. Araneus metalis
  338. Araneus metellus
  339. Araneus meus
  340. Araneus miami
  341. Araneus microsoma
  342. Araneus microtuberculatus
  343. Araneus mimosicola
  344. Araneus minahassae
  345. Araneus miniatus
  346. Araneus minutalis
  347. Araneus miquanensis
  348. Araneus missouri
  349. Araneus mitificus
  350. Araneus monica
  351. Araneus monoceros
  352. Araneus montereyensis
  353. Araneus moretonae
  354. Araneus mortoni
  355. Araneus morulus
  356. Araneus mossambicanus
  357. Araneus motuoensis
  358. Araneus mulierarius
  359. Araneus musawas
  360. Araneus myurus
  361. Araneus nacional
  362. Araneus nashoba
  363. Araneus necopinus
  364. Araneus nephelodes
  365. Araneus nidus
  366. Araneus nigmanni
  367. Araneus nigricaudus
  368. Araneus nigrodecoratus
  369. Araneus nigroflavornatus
  370. Araneus nigromaculatus
  371. Araneus nigropunctatus
  372. Araneus nigroquadratus
  373. Araneus niveus
  374. Araneus noegeatus
  375. Araneus nojimai
  376. Araneus nordmanni
  377. Araneus nossibeus
  378. Araneus notacephalus
  379. Araneus notandus
  380. Araneus noumeensis
  381. Araneus novaepommerianae
  382. Araneus nox
  383. Araneus nuboso
  384. Araneus nympha
  385. Araneus obscurissimus
  386. Araneus obscurtus
  387. Araneus obtusatus
  388. Araneus ocaxa
  389. Araneus ocellatulus
  390. Araneus octodentalis
  391. Araneus octumaculalus
  392. Araneus ogatai
  393. Araneus omnicolor
  394. Araneus orgaos
  395. Araneus origenus
  396. Araneus oxygaster
  397. Araneus oxyurus
  398. Araneus paenulatus
  399. Araneus pahalgaonensis
  400. Araneus pahli
  401. Araneus paitaensis
  402. Araneus pallasi
  403. Araneus pallescens
  404. Araneus pallidus
  405. Araneus panchganiensis
  406. Araneus panniferens
  407. Araneus papulatus
  408. Araneus partitus
  409. Araneus parvulus
  410. Araneus parvus
  411. Araneus pauxillus
  412. Araneus pavlovi
  413. Araneus pecuensis
  414. Araneus pegnia
  415. Araneus pellax
  416. Araneus penai
  417. Araneus pentagrammicus
  418. Araneus perincertus
  419. Araneus petersi
  420. Araneus pfeifferae
  421. Araneus phaleratus
  422. Araneus phlyctogena
  423. Araneus phyllonotus
  424. Araneus pichoni
  425. Araneus pico
  426. Araneus pictithorax
  427. Araneus pinguis
  428. Araneus pistiger
  429. Araneus pius
  430. Araneus plenus
  431. Araneus pogisa
  432. Araneus poltyoides
  433. Araneus polydentatus
  434. Araneus pontii
  435. Araneus popaco
  436. Araneus postilena
  437. Araneus poumotuus
  438. Araneus praedatus
  439. Araneus praesignis
  440. Araneus prasius
  441. Araneus pratensis
  442. Araneus principis
  443. Araneus pronubus
  444. Araneus prospiciens
  445. Araneus providens
  446. Araneus prunus
  447. Araneus pseudoconicus
  448. Araneus pseudosturmii
  449. Araneus pseudoventricosus
  450. Araneus psittacinus
  451. Araneus pudicus
  452. Araneus puebla
  453. Araneus pulcherrimus
  454. Araneus pulchriformis
  455. Araneus punctipedellus
  456. Araneus pupulus
  457. Araneus purus
  458. Araneus qianshan
  459. Araneus quadratus
  460. Araneus quietus
  461. Araneus quirapan
  462. Araneus rabiosulus
  463. Araneus radja
  464. Araneus ragnhildae
  465. Araneus rainbowi
  466. Araneus ramulosus
  467. Araneus rani
  468. Araneus rarus
  469. Araneus raui
  470. Araneus recherchensis
  471. Araneus relicinus
  472. Araneus repetecus
  473. Araneus riveti
  474. Araneus roseomaculatus
  475. Araneus rotundicornis
  476. Araneus rotundulus
  477. Araneus royi
  478. Araneus rubicundulus
  479. Araneus rubrivitticeps
  480. Araneus rufipes
  481. Araneus rumiae
  482. Araneus ryukyuanus
  483. Araneus saccalava
  484. Araneus saevus
  485. Araneus sagicola
  486. Araneus salto
  487. Araneus sambava
  488. Araneus santacruziensis
  489. Araneus santarita
  490. Araneus savesi
  491. Araneus schneblei
  492. Araneus schrencki
  493. Araneus scutellatus
  494. Araneus scutifer
  495. Araneus scutigerens
  496. Araneus selva
  497. Araneus seminiger
  498. Araneus senicaudatus
  499. Araneus separatus
  500. Araneus septemtuberculatus
  501. Araneus sericinus
  502. Araneus sernai
  503. Araneus shunhuangensis
  504. Araneus sicki
  505. Araneus simillimus
  506. Araneus singularis
  507. Araneus sinistrellus
  508. Araneus sogdianus
  509. Araneus spathurus
  510. Araneus speculabundus
  511. Araneus sponsus
  512. Araneus squamifer
  513. Araneus stabilis
  514. Araneus stella
  515. Araneus stolidus
  516. Araneus strandiellus
  517. Araneus striatipes
  518. Araneus strigatellus
  519. Araneus strupifer
  520. Araneus sturmi
  521. Araneus suavis
  522. Araneus subflavidus
  523. Araneus subumbrosus
  524. Araneus sulfurinus
  525. Araneus svanetiensis
  526. Araneus sydneyicus
  527. Araneus sylvicola
  528. Araneus taigunensis
  529. Araneus talasi
  530. Araneus talca
  531. Araneus talipedatus
  532. Araneus tambopata
  533. Araneus tamerlani
  534. Araneus taperae
  535. Araneus tartaricus
  536. Araneus tatianae
  537. Araneus tatsulokeus
  538. Araneus tellezi
  539. Araneus tenancingo
  540. Araneus tenerius
  541. Araneus tengxianensis
  542. Araneus tepic
  543. Araneus tetraspinulus
  544. Araneus texanus
  545. Araneus thaddeus
  546. Araneus thevenoti
  547. Araneus thorelli
  548. Araneus tiganus
  549. Araneus tijuca
  550. Araneus tinikdikitus
  551. Araneus titirus
  552. Araneus toma
  553. Araneus tonkinus
  554. Araneus toruaigiri
  555. Araneus transversivittiger
  556. Araneus transversus
  557. Araneus triangulus
  558. Araneus tricoloratus
  559. Araneus trifolium
  560. Araneus trigonophorus
  561. Araneus triguttatus
  562. Araneus tschuiskii
  563. Araneus tsurusakii
  564. Araneus tubabdominus
  565. Araneus tuscarora
  566. Araneus ubicki
  567. Araneus unanimus
  568. Araneus uniformis
  569. Araneus unistriatus
  570. Araneus urbanus
  571. Araneus urquharti
  572. Araneus ursimorphus
  573. Araneus uruapan
  574. Araneus urubamba
  575. Araneus usualis
  576. Araneus uyemurai
  577. Araneus v-notatus
  578. Araneus variegatus
  579. Araneus varpunen
  580. Araneus venatrix
  581. Araneus ventricosus
  582. Araneus ventriosus
  583. Araneus vermimaculatus
  584. Araneus villa
  585. Araneus vincibilis
  586. Araneus viperifer
  587. Araneus virgunculus
  588. Araneus virgus
  589. Araneus viridisomus
  590. Araneus viridiventris
  591. Araneus viridulus
  592. Araneus volgeri
  593. Araneus vulpinus
  594. Araneus vulvarius
  595. Araneus walesianus
  596. Araneus washingtoni
  597. Araneus wokamus
  598. Araneus woodfordi
  599. Araneus workmani
  600. Araneus wulongensis
  601. Araneus xavantina
  602. Araneus xianfengensis
  603. Araneus xizangensis
  604. Araneus yadongensis
  605. Araneus yapingensis
  606. Araneus yasudai
  607. Araneus yatei
  608. Araneus yoshitomii
  609. Araneus yuanminensis
  610. Araneus yukon
  611. Araneus yunnanensis
  612. Araneus yuzhongensis
  613. Araneus zapallar
  614. Araneus zebrinus
  615. Araneus zelus
  616. Araneus zhangmu
  617. Araneus zhaoi
  618. Araneus zuluanus
  619. Araneus zygielloides

Примечания

  1. Ланге А. Б. Подтип Хелицеровые (Chelicerata) // Жизнь животных. Том 3. Членистоногие: трилобиты, хелицеровые, трахейнодышащие. Онихофоры / под ред. М. С. Гилярова, Ф. Н. Правдина, гл. ред. В. Е. Соколов. — 2-е изд. — М.: Просвещение, 1984. — С. 67. — 463 с.
  2. Род Araneus Архивная копия от 27 августа 2016 на Wayback Machine со ссылкой на World Spider Catalog Архивная копия от 4 декабря 2021 на Wayback MachineПроверено 23 августа 2016 года

Ссылки